De huizen worden duurder en duurder; voor starters is het heel moeilijk een huis te bemachtigen, omdat ze nog onvoldoende eigen geld hebben, en dus een hoge (hypothecaire) lening nodig hebben.
Soms kunnen ouders uitkomst bieden met behulp van een familiehypotheek. Ouders kunnen een gedeelte van het benodigde geld dat een bank niet wil verstrekken, lenen aan een kind, zodat deze toch het huis kan kopen. De bank telt de schuld die het kind bij de ouders heeft wel mee bij de draagkracht van het kind. Het is dus mogelijk dat de ouders moeten verklaren dat zij de rente die het kind aan hen moet betalen (gedeeltelijk) zullen kwijtschelden. Anders trekt de bank wellicht de plank op.
De geldleningsovereenkomst kan in principe onderhands aangegaan worden, dat wil zeggen er hoeft niet per se een notariële akte voor gemaakt te worden. Ouders en kind kunnen onderling een overeenkomst maken. De rente is ook dan gewoon aftrekbaar voor de Inkomstenbelasting. Als ouders een hypotheekrecht op de woning willen tot zekerheid voor de terugbetaling van de lening door het kind (bijvoorbeeld als er meer kinderen zijn en/of de ouders willen de maximale zekerheid) moet er wel een notariële akte gemaakt worden, omdat hypotheek altijd via een notariële akte gevestigd moet worden.
Om gebruik te maken van de hypotheekrenteaftrek moet de rente die het kind betaalt, te vergelijken zijn met de rente die een bank rekent. Bovendien moet minimaal in annuïteiten worden afgelost. Een annuïteit is een maandelijks bedrag dat de hele looptijd (bijvoorbeeld 30 jaar) hetzelfde blijft, maar waarin de rentecomponent steeds lager wordt, en de aflossingscomponent steeds hoger, waardoor de lening na die 30 jaar helemaal is afgelost.
Als er geen rente bedongen wordt, kan de Belastingdienst het hele geleende bedrag aanmerken als een schenking! Als niet wordt afgelost verlies je de hypotheekrenteaftrek.
Voor kinderen tot 35 jaar die een huis kopen van minder dan € 400.000 geldt een startersvrijstelling voor de overdrachtsbelasting. In plaats van 2% betalen ze dan géén overdrachtsbelasting. Op een huis van € 300.000 scheelt dat dus € 6.000.
Als ouders een lening hebben verstrekt kunnen ze op enig moment de lening (gedeeltelijk) kwijtschelden en daarbij gebruik maken van de vrijstelling die ook wel "jubelton" (thans circa € 105.000) wordt genoemd, voor de aflossing van de eigen-woning lening. Het kind moet tussen de 18 en 40 jaar zijn, en houdt u de overgangsregeling in de gaten. Er is een heel ingewikkelde regeling, die bepaalt of je al dan niet nog in aanmerking komt voor de jubelton als je eerder al het grote bedrag (circa € 26.000) geschonken hebt gekregen. Dat is lang niet altijd het geval. Voorkom teleurstellingen en ga langs uw notaris!